De Gouden Koets keert volgend jaar na de restauratie niet terug naar de Koninklijke Stallen in Den Haag, maar is vanaf juni tot november in het Amsterdam Museum te zien. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) bekendgemaakt.
De gouden koets
Of het rijtuig daarna weer door het staatshoofd op Prinsjesdag gebruikt gaat worden, is nog onduidelijk. “Dat is de grote vraag”, zei Koninklijk Huis-verslaggever Kysia Hekster op NPO Radio 1. “Ik verwacht het niet, maar het officiële besluit is nog niet genomen.”
De afgelopen jaren kwam de koets onder vuur te liggen vanwege vermeend racisme op het zijpaneel ‘Hulde der koloniën’. Daarop is een witte vrouw op een troon te zien met daaromheen mensen met een donkere huidskleur die voor haar buigen en geschenken aan haar voeten leggen.
De koets is eigendom van het Koninklijk Huis. Koning Willem-Alexander zei afgelopen zomer dat het omstreden ‘slaven-paneel’ niet wordt verwijderd. “Het maakt deel uit van het Nederlandse culturele erfgoed.”
Volgens Hekster zijn er behalve het omstreden paneel ook andere redenen om de koets niet meer op Prinsjesdag te gebruiken. “Het is een kunstobject dat voor miljoenen gerestaureerd wordt. Ligt het voor de hand om daarmee door de regen te gaan rijden? Bovendien, het is omstreden. Er hoeft maar één iemand te bedenken om er een blik verf op te gooien en de restauratie kan opnieuw beginnen.”
Deel van omstreden zijpaneel
Publieksprogramma
De koets wordt al jaren gerestaureerd. Hij werd in 1898 door de inwoners van Amsterdam gepresenteerd aan koningin Wilhelmina, toen zij op 18-jarige leeftijd werd ingehuldigd. Veel Amsterdammers hebben eraan meebetaald. De kussens zijn geborduurd door de weesmeisjes uit het Amsterdamse Burgerweeshuis. In dat pand zit nu het Amsterdam Museum.
Het museum start dit najaar al een publieksprogramma, waarin onder meer tijd is in geruimd voor een gesprek over het paneel en het Nederlandse koloniale verleden.
De Gouden Koets zal in een speciale glazen behuizing op de binnenplaats van museum te zien zijn. In zes museumzalen wordt ingegaan op de geschiedenis en de functie van de koets. “Hierin is ook aandacht voor verschillende perspectieven op de geschiedenis”, schrijft de RVD.
Dit artikel verscheen eerder op http://www.nos.nl, 8 september 2020