Quantcast
Channel: Java Post
Viewing all articles
Browse latest Browse all 529

‘De Indische gemeenschap is niets gevraagd’

$
0
0

In Het Parool van 5 mei 2020 vraagt Griselda Molemans zich af wat er op deze dag eigenlijk te vieren is. Vrijheid? Niet voor de Indische gemeenschap! – Een repliek.

5 Mei-concert op de Amstel, Amsterdam, 2019

Door Bert Immerzeel

Onder de titel ‘Voor wie is het vrijheid? De Indische gemeenschap is niets gevraagd’, publiceerde op 5 mei 2020 Griselda Molemans een ingezonden artikel in Het Parool. Voor degenen die haar kennen, zal het weinig nieuws hebben gebracht; voor de anderen zal het meer vragen dan antwoorden hebben opgeleverd, want, zoals Molemans zelf toegeeft: ‘de materie is complex’.

Waarschijnlijk zó complex dat ze zelf ook een beetje de weg is kwijtgeraakt.

Om te beginnen: Waarom zou de Indische gemeenschap iets moeten zijn gevraagd? Hebben (nazaten van) de Nederlanders die in 1945 in het moederland woonden niet het volste recht om de bevrijding te vieren, al was het slechts hún bevrijding?

De schrijfster heeft het recht om aandacht te vragen voor iets wat zij als onrecht ervaart, en zich daarbij af te vragen wat die 75 jaar vrijheid voor háár betekent.  Maar graag onderbouwd, en met een beetje gevoel voor de juiste verhoudingen. Volgens haar bestaat de Indische gemeenschap inmiddels uit zo´n 1,8 miljoen mensen. Dat getal komt goed uit, want dan kan zij zeggen dat 10% van de Nederlanders ‘nog altijd wacht op rechtsherstel’. Hoe zij aan deze 1,8 miljoen komt, geen idee. De laatste jaren doen allerlei getallen de ronde in de Indische sociale media, en wat hierbij opvalt is dat de schattingen de laatste jaren zijn toegenomen van 1 miljoen tot zelfs 3 miljoen.

In de meer serieuze literatuur wordt aangenomen dat in na-oorlogse decennia rond de 300 duizend personen uit Nederlands-Indië/Indonesië naar Nederland reisden. Weten we dat in 1945 Nederland ongeveer 10 miljoen inwoners had, en in 1960 11,5 miljoen (officiële cijfers CBS), dan zien we dat de groep Indische Nederlanders ruwweg 3 % van de bevolking uitmaakte. En dat zou nu zijn uitgegroeid tot 10%? Wat bedoelt Molemans hiermee? Dat terwijl de gehele bevolking groeide van 10 naar 17,4 miljoen (een groei van 74%), het Indische aandeel groeide van 3 naar 10% (300%)? Kregen Indische mensen ontzettend veel meer kinderen dan de Nederlanders zonder migratie-achtergrond? Nooit geweten. Enig onderzoek zou waarschijnlijk aantonen dat de Indische gemeenschap helemaal niet zo groot is als zij doet veronderstellen.

Ook haar bewering dat de Indische gemeenschap de grootste minderheid is in dit land, staat hiermee op losse schroeven. Volgens het CBS woonden hier in 2015 370 duizend personen met in ieder geval één ouder geboren in Indonesië, tegenover 380 duizend personen met in ieder geval één ouder geboren in Marokko, en 396 duizend uit Turkije. Volgens de definiëring van het CBS is de Indische groep dus overvleugeld door deze laatste groepen. Ook op dit punt is voorzichtigheid geboden.

Volgens Molemans zou de Nederlandse overheid bij de Indische gemeenschap voor 36,5 miljard in het krijt staan. Hoe zij tot die conclusie komt laat zij in het midden. Het zou gaan om ‘een reeks openstaande, overerfbare dossiers’. Over dat ‘openstaande’ kun je van mening verschillen. Meerdere van de zaken die zij aanroert zijn al vele malen getoetst door de rechter, en dus bestaat dat ‘openstaande’ nog slechts dááruit dat een beroep op de overheid nog slechts plaats kan vinden op morele gronden. Van dat ‘overerfbare’ blijft met deze vaststelling ook weinig meer overeind, want daar waar geen rechten zijn, kunnen deze ook niet worden overerfd. Maar goed, Molemans heeft natuurlijk de support nodig van de kinderen en kindskinderen van de Indische immigranten om haar ideeën uit te dragen, en de gedachte dat die hele ‘reeks van openstaande dossiers’ overerfbaar zou zijn, helpt hier natuurlijk bij.

Heeft ze dan helemaal geen punt? Ja zeker wel, want ze heeft natuurlijk gelijk dat de overheid er sinds de oorlog veel aan gedaan heeft om het Indië-dossier op een goedkope manier af te sluiten.

Maar dit neemt niet weg dat de overheid niet verantwoordelijk is voor ál het leed dat Molemans op haar weg tegenkomt. Zo weet ze in haar laatste boek over de ‘troostmeisjes’ de schuld van de Japanners af te wentelen op de Nederlandse overheid omdat deze ‘doelbewust al het doorslaggevende bewijs dat de Japanse keizerlijke legertroepen en marinevlot een systeem van dwangprostitutie exploiteerden, achter slot en grendel (heeft) gelegd in het Niod en het Nationaal Archief.’ Doelbewust, toe maar. Zij baseert zich hierbij voornamelijk op het feit dat zij weinig medewerking van deze archieven heeft gekregen. Een weinig wetenschappelijk argument.

Molemans schuwt het niet met modder te gooien. Iedereen is schuldig, maar vooral de overheid. Het zou haar adagium kunnen zijn. Opmerkelijk genoeg heeft al haar gescheld de laatste jaren de Indische gemeenschap niet veel verder gebracht dan een groter gevoel van zelfmedelijden, een ‘stille tragiek’ in haar woorden.

‘De Indische gemeenschap is niets gevraagd.’ Nee, natuurlijk niet, waarom zou deze gemeenschap iets zijn gevraagd? Op 5 mei wordt gevierd dat de Duitse bezetting 75 jaar geleden werd beëindigd, net zoals we op 15 augustus vieren en herdenken dat de ook de Japanners werden verslagen. Vrijheid in de zin van ‘geen oorlog’, ‘geen bezetting’. En misschien ook wel vrijheid in de zin van de mogelijkheid aandacht te vragen voor zaken die we als onrecht ervaren.

Deze viering af te doen als een pr-machine van de Nederlandse overheid, en als ‘het slaafs zwaaien met roos-wit-blauwe vlaggetjes’ is echter zoeken naar populistisch gewin ten koste van de oprechte gevoelens van anderen.

We hoeven niet terug te keren naar de tijd dat de Indische gemeenschap zoals tijdens de eerste oorlogsjaren diep-diep-diep meeleefde met het lot van het moederland. Maar we mogen wel respect hebben voor de viering van de 5e mei. Want, let wel, zonder die 5e mei had de Indische gemeenschap nu misschien in het Derde Rijk geleefd. Iets om over na te denken.

 

 

 

 


Viewing all articles
Browse latest Browse all 529